ژئوشیمی و تعیین خاستگاه ماگمای کانسار مس پورفیری هفت‌چشمه، آذربایجان شرقی

Authors

  • ایرج رسا دانشیار، گروه زمین‎شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.
  • زنبق عادلی دانشجوی دکترا، گروه زمین‎شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران.
  • علی درویش‎زاده استاد، گروه معدن، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران.
Abstract:

کانسار مس پورفیری هفت‌چشمه در 28 کیلومتری شمال شهرستان ورزقان در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. بیشتر سنگ‎های منطقه به سن الیگومیوسن و دربردارنده توده‌های نفوذی کوارتزدیوریتی تا گرانودیوریتی به‌شدت دگرسانی هستند که دایک‎های آندزیتی بدون کانی‎سازی این واحدها را قطع کرده است. هدف اصلی این پژوهش مطالعه ژئوشیمی و تعیین خاستگاه ماگمای کانسار هفت‌چشمه است. بررسی روند تغییرات اکسید عناصر اصلی در نمونه‌ها، بیانگر پیوستگی طیف تغییرات سنگ‎شناسی و منشأ یکسان توده‎ها در منطقه است. از سوی دیگر روند تغییرات عناصر سازگار و ناسازگار نمونه‌ها بیانگر تبلور تفریقی نمونه‌ها و آلایش یا آغشتگی با پوسته بالایی است. در نمودارهای عنکبوتی تهی‌شدگی ماگما از عناصر Ti،  NbوSr  و غنی‌شدگی از عناصر K، Th و Rb  دیده می‌شود. غنی‎‌شدگی نمونه‌ها از LILE و تهی‎شدگی از HFSE همانند فعالیت ماگمایی نوع I در کمان‌های آتشفشانی (VAG) است. از سوی دیگر نمودارهای تعیین محیط زمین‌ساختی رسم‎شده نیز نشان از وابستگی توده هفت‌چشمه به فعالیت ماگمایی نوع I در کمان‌های آتشفشانی کناره قاره‌ها دارد. ترکیب شیمیایی بیوتیت‌ها نیز منشأ کالک‌آلکالن ماگمای کانسار هفت‎چشمه را تأیید می‌کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مینرال‎شیمی و ژئوشیمی دایک‎های لامپروفیری کانسار مس- مولیبدن پورفیری سونگون (ورزقان- شمال باختر ایران)

کانسار مس- مولیبدن پورفیری سونگون در شمال باختری ایران و در استان آذربایجان شرقی جای دارد. معدن مس سونگون از دید سنگ‌شناسی شامل توده سونگون ‌پورفیری (SP) و هشت دسته دایک تأخیری کوارتزدیوریتی (DK1(a, b, c))، گابرو دیوریتی (DK2)، دیوریتی (DK3)، داسیتی (DK4)، لامپروفیری (LAM) و میکرودیوریتی(MDI) است. کانی‌های اصلی تشکیل‌دهنده دایک لامپروفری شامل بیوتیت، پلاژیوکلاز، ارتوز، آمفیبول است. این دایک باف...

full text

مطالعه زمین شناسی، ژئوشیمی و ژنز کانسار مس نوع پورفیری در کیقال و بارملک، شمال ورزقان، آذربایجان شرقی، ایران.

منطقه کیقال ـ بارملک در 12 کیلومتری شمال ورزقان، در استان آذربایجان شرقی قرار دارد و از نظر زمین-شناسی بخشی از زون ولکانو ـ پلوتونیک البرز ـ آذربایجان محسوب می شود. واحدهای سنگی در این منطقه شامل سنگهای آتشفشانی آندزیتی ـ لاتیتی، تراکی آندزیتی، آندزی بازالتی و بازالتی با میان لایه هایی از توف و آگلومرا (ائوسن فوقانی)، توده نیمه آتشفشانی کوارتز مونزونیتی پورفیری (الیگوسن فوقانی ـ میوسن زیرین؛ که...

15 صفحه اول

ژئوشیمی و خاستگاه کانسنگ مگنتیت- اسپکیولاریت آپاتیت‌دار کانسار آهن ده‌زمان، شمال شرقی زون تکتونیکی کاشمر- کرمان

کانسار آهن ده‌زمان در استان خراسان رضوی و در شمال شرقی زون تکتونیکی کاشمر- کرمان قرار رفته است. زمین-شناسی محدوده شامل مجموعه سنگهای آتشفشانی- رسوبی دگرگون شده اواخر نئوپروتروزوئیک و توده گرانیتی کامبرین زیرین است. واحد متاریولیت- متاریوداسیت میزبان در زون فرورانش تشکیل شده‌ است. کانی‌سازی به شکل رگه- رگچه، توده‌ای، افشان و برشی دیده می‌شود. کانیهای اولیه شامل مگنتیت، اسپکیولاریت، آپاتیت و جزیی...

full text

ژئوشیمی و سنگ‌شناسی سنگ های آتشفشانی شمال کانسار مس میدوک با نگرشی بر نقش دگرسانی در کانه‌زایی مس پورفیری

منطقه مورد مطالعه در شمال کانسار مس پورفیری میدوک، شمال‌شرق شهربابک واقع است. سنگ‌های تشکیل‌دهنده شامل سنگ‌های آتشفشانی با ترکیب بازالت، تراکیت، آندزیت و داسیت، سنگ‌های آذرآواری با ترکیب لیتیک‌توف و توف تراکیتی و همچنین سنگ‌های نیمه‌عمیق با ترکیب دولریتی است. براساس روابط صحرایی، سنگ‌های آتشفشانی شمال کانسار مس میدوک، از ائوسن تا پلیوسن در چهار مرحله تشکیل شده‌اند. مرحله اول: بازالت‌های تیره‌رن...

full text

ژئوشیمی و سنگ‌شناسی سنگ های آتشفشانی شمال کانسار مس میدوک با نگرشی بر نقش دگرسانی در کانه‌زایی مس پورفیری

منطقه مورد مطالعه در شمال کانسار مس پورفیری میدوک، شمال‌شرق شهربابک واقع است. سنگ‌های تشکیل‌دهنده شامل سنگ‌های آتشفشانی با ترکیب بازالت، تراکیت، آندزیت و داسیت، سنگ‌های آذرآواری با ترکیب لیتیک‌توف و توف تراکیتی و همچنین سنگ‌های نیمه‌عمیق با ترکیب دولریتی است. براساس روابط صحرایی، سنگ‌های آتشفشانی شمال کانسار مس میدوک، از ائوسن تا پلیوسن در چهار مرحله تشکیل شده‌اند. مرحله اول: بازالت‌های تیره‌رن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 90

pages  197- 208

publication date 2014-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023